Çiğdem Bayraktar Ör - Zoraki Demokrasi
Zoraki Demokrasi; iki ana eksen üzerinde seyreden Türk
siyasi yolculuğunu tarihsel köklerine bağlayarak günümüzü "net" bir
ışıkla gösteriyor. Yazar, bu kitabın esasını oluşturan demokrasi denemelerini
ironik bir dille ele alıyor ve bir karmaşa haline gelen siyasi hayatımızı
tarihi kişilikler üzerinden sadeleştirerek, kanıtlarıyla aktarıyor.
Demokrasinin "zorakiliğini" ve uygulanışındaki
"isteksizliği" gözler önüne seriyor. Yazara göre; Türk siyasi tarihi
farklı fırkalar/partiler ile çeşitlendirilmiş gibi görünse de aslında hep iki
kutup üzerinde dolaşılıyor: yenilikçilik ya da muhafazakarlık, devrimcilik ya
da gelenekselcilik, laiklik ya da anti-laiklik, devletçilik ya da liberallik,
dindarlık ya da dincilik, Batıcılık ya da Doğuculuk, milliyetçilik ya da
ümmetçilik. Özetle; olmak ya da olmamak hali üzerine arayışlar…
"Mustafa Kemal'in öncesindekiler ya da sonrasındakiler, benzer yollardan
geçsinler ya da geçmesinler, aynı biçimde değerlendirilmiş, hatta; bazen
acımasızca yargılanmışlardır. Onlara göre Namık Kemal yeterince vatansever,
fakat; yeterince milliyetçi değildir. Ziya Gökalp fazlaca milliyetçi, eksik
biçimde ümmetçidir. Mehmet Akif çok fazla dindar, fakat; ümmetçi olması
gerekirken milliyetçidir. Materyalist Abdullah Cevdet ile pozitivist Ahmed Rıza
yenilikçilikte ve Batıcılık'ta dozu kaçıran birer saltanat düşmanıdır.
Abdülhamid ise Osmanlı'nın çöküşünü 33 yıl uzatan bir imparator, böyle
düşünmeyenler için ise; çöküşün başlıca sebeplerinden biridir. İsmet İnönü
Atatürk'ten çok Kemalist'tir, antilaiklikte gelmiş-geçmiş bütün seviyeleri
atlamıştır. Adnan Menderes bereketli bir liberal, fakat; dindar değil,
dincidir. Siyasi tarihimiz içinde her zaman biri diğerini etiketlemiştir,
üstelik bunun hiçbir fayda getirmediğini düşünmeden. Biri diğerine göre fazla
gelenekçidir, öteki fazla devrimci; biri kendini daha "ilerici"
görür, öteki ise onun nezdinde "gerici"dir. Biri daha muhafazakar
olduğu için, öteki devrimci olduğu için "vatansever" kabul eder
kendini."
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.