Marquis de Sade - Yatak Odasında Felsefe
"Evet, ben bir libertenim, itiraf ediyorum, bu konuda
akla gelebilecek her şeyi düşündüm; ama düşündüğüm, tasarladığım şeyleri
elbette yapmadım ve kesinlikle de yapmayacağım. Ben bir libertenim, adi suçlu
ya da katil değil." Tüm zamanların en lanetli yazarı Marquis de Sade
kendini böyle ifade etmişti. O, ömrü boyunca tüm Fransız politik rejimlerinin
zindan müdavimiydi. Monarşi koşullarında demokrat, 1789'da devrimci bir
aktivist olan bu müebbet isyancı, hep orta yolu reddetmenin peşinde koştu. G.
Apollinaire, A. Breton, O. Wilde, O. Mirbeau ve M. Heine gibi edebiyat devleri
sayesinde gün ışığına çıkmış olan Sade'ın eserleri, yirminci yüzyılda felsefe,
düşünce ve edebiyat alanında vazgeçilmez bir referans noktasına dönüşmüş,
Dostoyevski dahil sayısız yaratıcının ilham kaynağı olmuştur. Başyapıtı olan
Yatak Odasında Felsefe ise tüm dünya dillerine çevrilerek milyonlarca adet
basılmış, birçok kez sinemaya uyarlanmış, özgür ve özgün düşüncenin doruğu
olarak kabul edilmiştir. Genç bir kıza teorik ve pratik libertenlik eğitiminin
verildiği Yatak Odasında Felsefe, metafiziğin, ahlakın, tarihin, felsefenin sık
sık araya girdiği, 1795 tarihli yedi diyalogdan oluşuyor. Diderot ve
Rousseau'nun natüralizminin mirasçısı, Pascal'ın savunucusu olan Sade, bu
eserinde on sekizinci yüzyılın düşünce akımlarına saldırıyor; özgür düşünceye
sonuna kadar bağlı biri olarak doğayı yüceltiyor, şiddet de dahil her şeyin
doğallığını savunuyor. Yalnızca cinselliği değil aynı zamanda etik, metafizik
ve estetik algıyı da altüst ediyor. Ona göre "hayal gücü düzenin
düşmanı." Baştan sona neşe ve kara mizah duygusunun egemen olduğu bu eser,
fikir ve edebiyat tarihinde bir başyapıt olarak kabul görmüştür.
“Büyük fikirler yüzünden ahlakı bozulacak kişiye yazıklar olsun! Felsefi
düşünceler içinden yalnızca kötü olanları çekip almayı bilen, ahlakı her şeyle
bozulan bu kişilere yazıklar olsun! Bunların ahlakının Seneca ya da Charron
okuyarak bozulmadığını kim ileri sürebilir? Ben asla onlara hitap etmiyorum!” -
Marquis de Sade
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.