Mineke Schipper - Erkek Acı Çeker Kadının Ruhu Duymaz
Dünya Dillerinden Atasözleriyle Kadınlar
Bütün kültürlerde cinsellik, toplumsal cinsiyet ve
kadınlarla ilgili meseleler, dünyanın en basit edebi türü olan atasözlerinde
ifade edilmiştir. Mineke Schipper’in 150’nin üzerinde ülkeden ve yüzlerce
dilden derlediği atasözleri de tarih boyunca ve tüm dünyada kadınların durumunu
gözler önüne seriyor. Kitapta kadın bedeniyle ilgili atasözleri ele alındıktan
sonra kadınların yaşadığı evreler ortaya konuyor: çocuk, gelin, zevce, kuma,
anne, kaynana, dul veya nine olarak, aşk ve cinsellik hayatları, çocuk
yetiştirmeleri, yaptıkları işler, yetenekleri ve iktidarları.
Ancak, söylenmiş sözler söyleyeni de anlatır; o nedenle bu kitaptaki atasözleri
en az kadınlar kadar erkekleri de anlatıyor.
Aslında bu derlemeyle kültürler arası bir insanlık tarihi sunan Mineke
Schipper, halklar arasında farklılıktan çok benzerlik buluyor: Yaklaşık 4000
yıl önce Sümer tabletleri üzerine yazılmış bazı gözlemlerin (yerel kültürel
farklara ve tarihsel değişimlere karşın) daha sonra Grekçe, Latince, Sanskritçe
ya da Çince ifade edilmiş düşüncelerle örtüştüğünü, hatta bugün bile Afrika,
Asya ve Güney Amerika’da dolaşımda olan sözlü kültürlerde karşımıza çıktığını
görüyoruz.
Schipper burada olağanüstü bir fırsat yakalanabileceğine işaret ediyor:
İnsanlığın birbirleriyle tanışma zahmetine katlanmamış akrabalardan oluştuğu
gerçeğini vurgulayarak farklı kültürlerden gelen insanların birbirleriyle nasıl
iletişim kurabileceğinin yolunu aydınlatmaya çalışıyor ve dışlayıcı değil
kucaklayıcı biçimde düşünmeyi, konuşmayı, yazmayı öneriyor.
Atasözlerindeki erkek egemen söylemi de gözler önüne seren Schipper, bunun
böyle sürüp gitmesini önlemek istiyorsak, yüzyıllar boyunca uydurulmuş, değer
verilmiş ve bütün dünyaya yayılmış sayısız engelin farkında olmamız gerektiğini
söylüyor.
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.